Tràn khí màng phổi là sự xuất hiện của không khí trong khoang màng phổi, nơi nó đi vào do tổn thương phổi hoặc thành ngực. Không khí trong khoang màng phổi chèn ép phổi khiến quá trình trao đổi khí bị suy giảm, gây ra triệu chứng đau ngực và suy hô hấp. Do đó, việc cấp cứu và chăm sóc bệnh nhân tràn khí màng phổi tốt sẽ giúp đẩy lùi bệnh tình một cách nhanh chóng. Vậy hãy cùng Medjin đi tìm hiểu cách chăm sóc bệnh nhân tràn khí màng phổi ngay bài viết dưới đây nhé!
Bệnh nhân bị tràn khí màng phổi sẽ được chẩn đoán dựa trên triệu chứng , xét nghiệm cận lâm sàng để định hướng dược phương pháp cấp cứu và điều trị.
Chẩn đoán tràn khí màng phổi dựa trên triệu chứng của bệnh và kết quả xét nghiệm cận lâm sàng
Triệu chứng điển hình của tràn khí màng phổi là khó thở đột ngột, mức độ khó thở có thể tăng lên theo lượng khí có trong khoang màng phổi.
Bệnh khởi phát ở bệnh nhân có bệnh lý trước đó thường gây khó thở nặng và có diễn biến phức tạp hơn. Khi tràn khí màng phổi khởi phát, người bệnh thường sẽ bị đau ngực một cách dữ dội kèm theo ho khan. Cơn đau sẽ tăng nên nếu ho và có thể lan đến cả vùng bả vai. Một số bệnh nhân còn gặp phải tình trạng sốt toàn thân và các dấu hiệu suy hô hấp như: mạch nhanh, thở nhanh, huyết áp giảm, ngưng tim, trụy tim mạch,...Nếu không được cấp cứu kịp thời, các biến chứng này có thể khiến bệnh nhân tử vong.
Khám thực thể sẽ thấy rõ được tình trạng tràn khí phổi như: lồng ngực bị tràn khí giãn, giảm cử động thở.
Những xét nghiệm cận lâm sàng thường dùng để chẩn đoán tràn khí màng phổi là:
Mục đích của việc cấp cứu tràn khí màng phổi là phải tháo hết khí màng phổi để nhu mô phổi nở ra bám sát vào màng phổi thành. Đồng thời xử lý các biến chứng, các bệnh lý phổi kèm theo nếu có.
Thở oxy đơn thuần thường được thực hiện với các trường hợp tràn khí không quá nhiều hoặc quá nghiêm trọng. Người bệnh sẽ được theo dõi tự hấp thu khí hoặc hỗ trợ thở thêm oxy để tăng thêm tốc độ hấp thu khí. Hầu hết các trường hợp tràn khí màng phổi nguyên phát chỉ cần thở oxy thông thường và được theo dõi y tế là được.
Ngoài ra, các trường hợp đau đớn hoặc ho quá nhiều sẽ được điều trị bằng cách dùng thuốc giảm triệu chứng. Chụp X-quang lồng ngực để có thể kiểm tra mức độ thoát khí, nếu khí đã được loại bỏ, tình trạng bệnh ổn định thì bệnh nhân sẽ được cho ra viện và được theo dõi tại nhà.
Nếu bệnh nhân tràn khí màng phổi nguyên phát trở nặng với lượng khí tràn lớn hơn 20% thể tích bên phổi trái khí thì cần phải chọc hút màng phổi. Ngoài ra, kỹ thuật cấp cứu này cũng sẽ được thực hiện với bệnh nhân tràn khí màng phổi thứ phát do biến chứng của thủ thuật y tế hoặc bệnh nhân bị ngạt thở cần phải cấp cứu mở đường thở.
Khi thực hiện kỹ thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng 1 kim nhỏ nối với ống tiêm và ba chạc để rút hết khí ở màng phổi. Các trường hợp dùng hút kim nhỏ không đáp ứng sẽ được sử dụng bằng kim luồn nối với ba chạc hoặc đặt catheter vào khoang màng phổi.
Nếu tràn khí màng phổi xảy ra do chấn thương hoặc kết hợp với tràn dịch, màu màng phổi không đáp ứng với chọc hút khí bằng kim thì sẽ được tiến hành bằng dẫn lưu màng phổi.
Thông thường thì sẽ có khoảng 30% bệnh nhân tràn khí màng phổi sẽ bị tái phát bệnh trong vòng 3 năm sau khi khởi phát đầu tiên với mức độ và tiên lượng bệnh sẽ nặng hơn. Vì thế sau khi điều trị bệnh nhân cần phải được chăm sóc và theo dõi đầy đủ để giúp phục hồi chức năng hô hấp cũng như phòng ngừa bệnh tái phát.
Dưới đây là những lưu ý mà người bệnh cần phải tuân thủ cũng như người chăm sóc cần lưu ý:
Một số trường hợp tràn dịch màng phổi khó phục hồi cần được thực hiện phẫu thuật làm dính màng phổi, phòng ngừa bệnh tái phát.
Như vậy bài viết trên chúng tôi đã hướng dẫn bạn cách chăm sóc bệnh nhân tràn khí màng phổi. Hy vọng cách chăm sóc này sẽ giúp bạn có thể giảm thiểu được tình trạng bệnh của mình nhé. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào thì bạn có thể liên hệ với Medjin để được hỗ trợ giải đáp nhé.