Cảm giác nghẹn cổ họng khó thở là một rối loạn chức năng thực quản được đặc trưng bởi cảm giác nghẹn lại ở cổ họng như có vật cứng chẹn lấy cổ họng tạp cảm giác khó chịu và đôi khi là khó thở và xuất hiện không thường xuyên.
Một số người còn cảm thấy khối u liên tục xuất hiện rõ ràng ở cổ họng. Nó thường không đau nhưng gây cảm giác ngứa hoặc đau nhói, căng cứng cổ họng. Tuy vậy, đa số các trường hợp trên không có xuất hiện khối u thực thể ở cổ mà có thể là viêm nhiễm hay sưng nề nhẹ mà thôi.
Hầu hết những cảm giác này đều là tạm thời, mất đi khi người ta không chú ý tới nó hay sau khi ăn uống. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài không hết hoặc ngày càng tăng lên thì cần liên hệ với bác sỹ để được thăm khám vì đôi khi đó cũng là một dấu hiệu bệnh lý cần điều trị.
Có nhiều nguyên nhân có thể gây nên cảm giác nghẹn cổ họng và khó thở. Chúng thường khiến người bệnh không thoải mái vì có cảm giác khó chịu, đồng thời nó cũng gây lo lắng vì nhiều người nghĩ tới các nguyên nhân ung thư.
Tuy nhiên trong đa số các trường hợp thì đây chỉ là cảm giác về một số kích thích nhẹ ở cổ họng do viêm nhiễm ở cổ họng và thành sau họng gây ra. Không những thể, những trường hợp lo lắng hồi hộp gây rối loạn co bóp cơ trơn thực quản, cổ họng bị khô, màng nhầy căng ra cũng gây cảm giác nghẹn họng. Một số thuốc cũng gây cảm giác tương tự.
Nghẹn cổ họng khó thở là dấu hiệu của các triệu chứng ít nguy hiểm nhưng một số trường hợp nó cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ các bệnh nghiêm trọng nên cần chú ý để có thể phân biệt được.
Với một vài dấu hiệu này cũng chưa thể khẳng định đó là mắc bệnh gì, nguy hiểm hay không. Cần phải tìm hiểu tính chất và các dấu hiệu kèm theo kết hợp với thăm khám và làm xét nghiệm thì mới có kết quả chính xác được. Dưới đây là một số nguyên nhân sau:
Viêm họng mạn là bệnh lý khi vùng niêm mạc họng viêm sưng tái phát và viêm tấy nhiều lần. Điều này làm cho niêm mạc họng bị thay đổi tính chất và tiết dịch kém đi, vì thế làm cho người bệnh bị khô nóng họng, ngứa rát, luôn có cảm giác vướng họng, muốn khạc nhổ. Cổ họng không thường xuyên sưng to nhưng lúc nào cũng kích thích gây cảm giác khó chịu cho người bệnh.
Một số ít trường hợp viêm họng mạn tính không được điều trị gây biến chứng nặng, gây áp xe họng làm tình trạng vướng họng khó thở có thể tăng lên.
Là một trong những bệnh nguy hiểm, chúng thường phát triển từ niêm mạc thực quản hoặc niêm mạc họng, đôi khi phát triển từ lớp cơ. Đây có thể là dấu hiệu tiền ung thư thực quản. Khối u phát triển tùy vào tính chất và bản chất của nó, khi phát triển lớn dần sẽ chèn ép cổ họng, làm cổ họng hẹp dần xuống và gây ra cảm giác vướng cổ họng, khó thở khi khối chèn ép vào thực quản, khó nuốt, nuốt nghẹn,…
Khi khối u đủ lớn, dùng tay có thể sờ được khối u, cần thăm khám của bác sỹ và làm các xét nghiệm để chẩn đoán là lành tính hay ác tính. Với trường hợp này cần phải điều trị tích cực bằng nội khoa và ngoại khoa để khối u nhỏ lại hoặc lấy khối u ra thì mới loại bỏ được cảm giác.
Triệu chứng nghẹn cổ họng khó thở là triệu chứng thường gặp và là dấu hiệu của nhiều bệnh khác nhau. Vì vậy cần nhận biết sớm và có hướng xử trí tùy theo tình huống bệnh. Với đa số nguyên nhân dù lành tính hay ác tính cũng cần tới các cơ sở y tế để được bác sỹ thăm khám và kiểm tra xét nghiệm để đưa ra chẩn đoán điều trị tốt nhất.
Đặc biệt khi có cảm giác nghẹn cổ họng khó thở kèm theo các triệu chứng dưới đây thì nguy cơ bệnh lý cần điều trị là khá cao, cần khi khám ngay:
- Nôn nhiều nôn do kích thích hầu họng
- Đau ở cổ hoặc họng.
- Sụt cân nhanh: Là một dấu hiệu tiền ung thư hay được biểu hiện sớm.
- Nuốt đau có thể là viêm nhiễm tổn thương vùng hầu họng thực quản gây nên
- Dấu hiệu nhiễm trùng với sốt, sưng hạch,…: Sưng hạch và nhiễm trùng là dấu hiệu của nhiều bệnh lý. Có thể chỉ là viêm họng, viêm amidan thông thường. Tuy nhiên, một số trường hợp ung thư cũng chỉ biểu hiện bởi sưng hạch có tính chất bất thường và to lên nhanh chóng.
- Sờ thấy khối u vùng cổ họng hoặc xung quanh cổ: Là dấu hiệu rõ ràng cho thấy tổn thương vùng cổ, cần được thăm khám ngay.
Một số bệnh thông thường có thể tự điều trị ở nhà như viêm mũi họng nhẹ. Để giảm bớt triệu chứng vướng cổ họng khó nuốt này hoặc chưa có thời gian gặp bác sỹ, bạn có thể áp dụng theo 1 số cách sau:
- Ngậm chanh đào mật ong: chanh và mật ong rất tốt cho các trường hợp viêm nhiễm mũi họng,
- Ngậm tỏi tươi trong 5 - 10 phút rồi nhai nuốt từ từ: có thể hơi khó thực hiện với người không chịu được cay nhất là với trẻ em. Tỏi có các chất kháng sinh tự nhiên giúp diệt vi khuẩn virus và nâng cao sức đề kháng.
- Uống nước ấm cũng là một cách để làm dịu cổ họng nhất là vào những ngày lạnh.
- Uống trà ấm mỗi ngày vào buổi sáng, vừa giúp bạn tỉnh táo cả ngày vừa giúp bạn làm sạch thanh lọc cổ họng do trong trà có nhiều hoạt chất sát trùng tốt. Không nên lạm dụng cho trẻ em do trà có chứa chất kích thích thần kinh.
- Súc miệng bằng nước muối sinh lý giúp làm sạch cặn thức ăn và loại bỏ nhiều vi khuẩn có hại trong miệng họng.
Với một số hiểu biết cơ bản về triệu chứng nghẹn cổ họng khó thở về nhận biết nguyên nhân và một số hướng xử trí. Bên cạnh đó, bạn cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, luyện tập thể chất thường xuyên để nâng cao sức khỏe và sức đề kháng. Cần cảnh giác với các dấu hiệu của bệnh và đi khám nếu cần thiết.